Oprawianie kamieni - Twój Jubiler od kuchni
Dziś o oprawie kamieni jubilerskich; ich zaletach i wadach. Także o tym czy rodzaj oprawy ma znaczenie? Czy konkretne metody oprawiania kamieni mają wpływ na cechy kamienia, ich barwę, blask, urok???
W dzisiejszych czasach mamy wyroby jubilerskie, w których kamienie są klejone lub zatapiane oraz takie, w których kamienie są w oprawach jubilerskich. W naszej pracowni standardowo nie kleimy kamieni, tylko oprawiamy je w tradycyjnych oprawach jubilerskich.
W wyrobach jubilerskich najczęściej oprawiane są kamienie o okrągłym kształcie. Z reguły o szlifie brylantowym. Tak szlifowane są diamenty, szafiry, rubiny, cyrkonie i wiele innych kamieni naturalnych i syntetycznych.
Co to jest oprawa jubilerska?
Oprawa jubilerska to sposób umieszczenia kamieni (w szczególności szlachetnych) w przedmiotach ozdobnych. Kamień umocowany jest w ten sposób, że mechanicznie na jego krawędź nakładany jest metal. Dlatego zarówno brylanty jak i inne kamienie szlachetne muszą mieć odpowiednią twardość oraz muszą być odporne na nacisk.
W jaki sposób przygotowuje się przedmiot do oprawy jubilerskiej?
W miejscu, w którym ma znajdować się kamień przygotowywane jest specjalne gniazdo dopasowane do dolnej części kamienia, oraz elementy dociskające kamień do podłoża. Po ułożeniu kamienia w gnieździe elementy mocujące są z góry dociskane końcówką specjalistycznego narzędzia przez złotnika do momentu „zaciągnięcia” na kamień metalu mającego utrzymać go w ustalonym położeniu.
W zależności od rodzaju kamienia i koncepcji projektanta stosowane są różne rodzaje opraw:
Oprawa w krapach (pot. „łapkach”). To najbardziej tradycyjna i ponadczasowa oprawa. Inaczej nazywana także oprawą typu „chaton”, „szatonową”. To zakucie kamienia w 8 łapek. Przez lata uważano, iż oprawa kamienia w taką ilość łapek da trwałe osadzenie kamienia. Dziś wiemy, że aby kamień nie wypadł wystarczy znacznie mniej łapek- 6, 4 a nawet 2 łapki. Dobrze osadzony kamień nie powinien się ruszać; a łapki nie powinny haczyć ubrań. W naszej kolekcji najczęściej mamy oprawy z 4, 6 łapkami. Biżuteria z łapkami to zatem lepsze rozwiązanie na większe, wieczorne, eleganckie wyjście.
Zaletą takiej oprawy jest optyczne powiększenie kamienia. Światło pada na kamień z różnych stron i go rozświetla. Dzięki temu kamień świeci pełnym blaskiem.
Wadą- z reguły kaścik wystaje ponad obręcz pierścionka i należy uważać, aby nim nie zahaczyć.
Oprawa w korny (pot. „kuleczki”). Jeśli oprawiamy kamień na powierzchni to można oprawić go w korny, czyli takie kuleczki.
Zaletą Oprawa prezentuje się bardzo elegancko i nowocześnie.
Wadą Jeśli korny jest na bardziej otwartej części materiału może ulegać powolnemu ścieraniu – trzeba sprawdzać w jakiej są kondycji.
Oprawa pełna: kamień jest zakuty w materiał aż do jego górnej płaszczyzny, czyli aż nad rondystę. Kamień oraz materiał tworzą pod palcami jedną płaszczyznę.
Zaleta: Jest to najbardziej bezpieczna oprawa dla kamienia. Nie haczy ubrań.
Wada: Przez to, że oprawa okrywa cały kamień- światło wydobywa się tylko górą a co za tym idzie mniej się błyszczy. Co w przypadku brylantu skutkuje jego mniejsza brylancją.
Oprawa carga to także rodzaj oprawy pełnej, której kamień jest umieszczony na obręczy. Najczęściej oprawiane są w tą oprawę kamienie o szlifie kaboszon. Kamień w tej oprawie trzyma się bardzo stabilnie. Znacznie rzadziej dochodzi w niej do sytuacji wypadnięcia kamienia. Biżuteria z oprawą carga jest zatem lepszym rozwiązaniem jeśli chodzi o biżuterię codzienną Podobnie jak wyżej – światło nie przedostaje się na wylot co zaciemnia kamień, dlatego taką oprawę stosuje się raczej w przypadku kamieni, które i tak nie przepuszczają w ogóle światła, czyli turkus, koral, onyks.
Zaleta: Jest to najbardziej bezpieczna oprawa dla kamienia.
Wada:stosuje się tylko raczej do kaboszonów i kamieni nieprzepuszczających światło.
Oprawa kanałowa (channel setting) metoda stosowana przy oprawie kilku kamieni, które ułożone sa w rzędzie w wyciętym kanale (zarówno w pierścionkach jak i obrączkach). W oprawie kanałowej kamienie zaciskane są od góry.
Zaleta: duża ilość światła dostaje się z 2 przeciwległych stron dzięki czemu wydobywa blask kamieni ( ale nie od spodu). Bezpieczna oprawa- kamienie nie wypadną i są gładkie w dotyku. W taka oprawę są oprawiane także kamienie szlachetne.
Wada:W szczelinie może bardziej się gromadzić brud.
Oprawa w lustro:
Oprawa w lustro: Oprawa w lustro lub jak kto woli w reflektor. Ten sposób oprawy polega na zakuciu kamienia na całym obwodzie. Powstaje w ten sposób powierzchnia równa i gładka. Jeśli kamień jest oprawiony ciut niżej to może być jeszcze wokół niego wykonane tzw. Lustro, które dodatkowo doda optycznego efektu ponieważ będzie się w nim odbijało światło.
Zaleta:Bardzo stabilna oprawa kamienia.
Wada: jeśli z przyczyn ukruszenia się kamienia lub wytarcia się oprawy kamień wypadnie to zazwyczaj ponowne oprawienie z reguły wiąże się z nawierceniem większego otworu i oprawą większego kamienia.
Oprawa micro pave: tą oprawę stosuje się aby stworzyć jednorodną powierzchnię wysadzaną kamieniami. Wszystkie kamienie ( zazwyczaj w bardzo dużej ilości) oprawione są na jednakowym poziomie. Dzięki temu refleksy światła nakładają się na siebie i wyrób lśni efektownym blaskiem.
Zaletaidealne wydobycie blasku
Wada: Źle oprawione kamienie pozostawiają szparki między kamieniami, co ułatwia wypadnięcia kamieni.
Oprawa na bolcu – najczęściej stosowana przy oprawie pereł w wyrobach jubilerskich. W kamieniu wiercony jest jedynie otwór i nasadzany na niewielki bolec, który jest wysmarowany specjalnym spoiwem i która ma utrzymać perłę na miejscu.
ZaletaDzięki tej oprawie perła widoczna jest niemalże z każdej strony.
Wada: Perła jest organizmem podatnym na wilgoć i suszę przez co może się zmieniać.
Oczywiście, aby uatrakcyjnić wygląd wyrobu stosuje się techniki mieszane;) Pozdrawiamy zespół
WĘC-Twój Jubiler
Artykuł na podstawie m.in. informacji z gazety Polski jubiler 2011/01-02